14. Lizard problems

Lizard problems

Vandaag heb ik niet veel te melden, zegt Petra, nadat ik haar aan de telefoon krijg. Hoezo niet, vraag ik: je zit in Afrika en ik kan me echt niet voorstellen dat je van daaruit niks te melden hebt, lach ik. Nou nee, repliceert ze, het begint allemaal gewoon te worden hier. Ik heb lekker gewerkt vandaag en me kwaad gemaakt op de meiden. Ik heb nieuwe regels ingesteld hier (Ik (Frank) moet er mee lachen, t heeft even geduurd, maar Peet (voor iedereen die haar kent!!!) heeft de regels veranderd, hahahahah) en die meiden gaan gewoon door, als ik zeg: opruimen! Dan willen ze nog wat afmaken of zo en ze gaan onder de les gewoon naar buiten omdat daar iets interessants te zien valt of zo. Nou, zegt Petra kordaat: ik heb ze binnengeroepen en vervolgens de deur dicht gedaan. En dan wordt het warm, wárm zeg ik je... ze lacht.

Dus je wil er beetje discipline in brengen zeg ik. Ja, zegt Peet, want anders komt er hier helemaal niks van terecht. Ik heb ze verteld dat als kindertjes in Nederland dat doen, ze nooit meer op school mogen komen. Ik gaf bv een dikteee, dat is dan vijf woordjes opschrijven, en dat is al moeilijk voor ze, en dan is er één die door blijft praten en giechelen. Die heb ik dus bij de arm gepakt en buiten gezet. Het moet stil zijn in de klas als ik het "diktee" van vijf woordjes voorlees. Ohw écht Frank, zegt Petra, het is echt verschrikkelijk. Maar ze zijn gewend te doen waar ze zin in hebben, maar ik wil toch een klein beetje orde in de chaos aanbrengen. Aan de andere kant: als we liedjes zingen, ik zing dan The Mighty Jungle met ze, en dat vinden ze ontzettend leuk. Ik speel dan de leeuw en schreeuw dan heel hard, en dan liggen ze kromm van het lachen. Blauw van het lachen om zo'n stom liedje. En dat is natuurlijk heel erg leuk. Ik probeer er wel wat regel en ritme in te krijgen. Ik schrijf ook voor de volgende vrijwilliger op wat de bedoeling is, zodat er een beetje continuiteit in ontstaat.

Ja goed, zeg ik (frank), Maar als jij daar weg bent lapt iedereen jouw regels aan zijn blote voeten. Nee, zegt Petra, het is echt de bedoeling dat er één richting en één lijn in alles komt. Er is daar niemand die over langere tijd een planning heeft en controle is er al helemaal niet. Dus heb ik (Frank) er een hard hoofd in dat het na Petra op deze wijze doorgaat. Maar de tijd zal het leren.Petra gaat verder: Iedere vrijwilliger in het verleden vond opnieuw het wiel uit en begon dus van voor af aan opnieuw. Ik probeer een handleiding achter te laten en het een beetje te ordenen, zegt ze.

Ze gaan morgen hier kijken naar een schaap. Ik heb geen idee hoe dat werkt, maar dat weet de chief wel. Ik mag niet mee, zegt Petra, want dan rekenen ze de dubbele prijs voor een schaap. Ze gaan kijken voor een goed schaap en dan ligt het er aan of het een jong schaap is, of het een schaap is wat al jongen heeft gehad en zo nog veel meer. Ik heb geen idee hoe dat allemaal in zijn werk gaat, zegt Petra.

We keuvelen nog wat over kleine dingetjes, zoals dat er vrijwilligers in het weeshuis iets verkeerds hebben gedaan bij de babytjes en dat er daar dus even geen vrijwillliger meer inkomt, ook Petra niet. Maar ze hebben hier een schattig babytje zegt ze enthousiast. En er is hier een zoon, Al Hassan, en die vertelt verhalen joh, over de waarden die ze hier hebben en over hoe ze worden opgevoed en over de cultuur. En dat is hartstikke interessant en heel leuk, zegt Petra enthousiast. Hij vertelt dan over hoe het met de tradities hier gaat, hoe het moet met je vader als je het huis uit wil, kortom over de cultuur hier. Ik vertel daar later nog wel een heel verhaal over, zegt ze. Maar de meeste vrijwilligers zijn hier maar drie tot vier weken en gaan dan weer weg. Ik zit hier nu al vijf weken en ik krijg steeds meer te horen over hoe het hier eigenlijk allemaal in elkaar steekt. Dat is wel heel leuk hoor!! zegt Peetje.En ik krijg nu langzaam door dat ik regelmatig hier de tradities op de tenen sta, zonder dat ik daar erg in heb, zegt ze. Maar ik probeer me zoveel mogelijk aan te passen. maar het is zó moeilijk om dat allemaal uit elkaar te houden.

Weet je nog, die salamander die dood was in de tuin, vraagt ze me. Natuurlijk weet ik dat nog, zeg ik. Het hele verhaal staat me nog helder voor de geest:

Het is zomer 2013. Petra is in de tuin aan rommelen, wat ze altijd met veel plezier doet.Vandaag is ze stiller dan anders nadat ze klaar was met haar werk in de tuin. Is er iets, vraag ik. Neuh.... antwoordt ze aarzelend. Ik geef er verder geen aandacht aan. Gaat uurtje overheen: moet je iets vertellen, zegt Petra. Ja? antwoord ik haar: wat? Hij is dood, zegt Petra, met een benepen stemmetje. Hij is dood! Wie is dood, vraag ik haar verbaasd aankijkend, intussen mijn geheugen afstruinend of ik iets gemist heb of vergeten ben.... In een breukdeel van een seconde heb ik alle nog intact zijnde grijze cellen geraadpleegd, en de geruststellende conclusie getrokken dat ik niks gemist heb en ook niks ben vergeten. Wie is er dood, vraag ik haar nogmaals? De salamander, zegt ze aarzelend, en ik ben het schuld, komt er achteraan. Nu weet ik dat wij een vijverbakje van 50 liter in de tuin hebben en daar zwemmen en leven 4 of 5 slamanders in, van die hele zwarte van een cm of 15 lang. Ik had wel gezien dat Petra met dat bakje bezig was en nu blijkt dus dat ze een salamander om zeep heeft geholpen. Wat is er gebeurd? vraag ik haar. Ik schoof de pot opzij en daar zat nog een salamander onder, zegt ze, en toen was tie ineens dood..... Ik zie in haar ooghoeken een waterbel ontstaan, en nog een en nog een. Enne... ikke... kon er mememaal niks aan doen, snikte ze. Gewoon dood, ineens.... Ze was behoorlijk van streek. En ik weet dat Petra zelfs niet wil dat ik een spin doodmaak: ik moet ze vangen en levend buitenzetten. Ondanks dat ze er als de dood voor is... Petra vertelde het mij pas uren later, omdat ze er zo mee zat en was nog dagen van streek.
Ja natuurlijk weet ik dat nog, zeg ik tegen haar.

Nou, zegt ze ik heb vanmiddag zitten janken hier... Er zit hier in de Library een salamander, en die zie ik elke dag als ik hier werk, zo leuk om te zien.En we waren hier aan het schoonmaken met ook de mannen er bij en grapjes maken over die salamander, die hier Lizard heet, dat ze hem willen doodmaken. Ik gil dan dat ze dat niet moeten doen, en ze vinden het leuk om me er mee te plagen. Maar zij hebben meer te doen, dus ik was even alleen. Toen kwamen er kinderen die graag wilden meehelpen en daar was ook de jongste zoon van de chief, van de compound waar ik zit, maar dat is een moeilijk kind.Een heel vervelend jochiesoms, zegt Petra. Ik zei tegen dat mannetje: als je die salamander ziet, MAAK DIE DAN NIET DOOD!!!!! Hij beloofde dat hij dat niet zou doen. Nou, Frank zegt Petra, hij ziet die salamander en gaat er boven op staan!!!!!!!!!!! DOOD!!!! nouwwwwwww, zegt Petra......

En ik ben toen kwaad geworden, kwáád!!!! Echt wóést!!!! En toen gaf tie ook nog een ander de schuld, dus daar werd ik ook kwaad op: maar die had het helemaal niet gedaan, bleek later. En toen begon dat joch ook nog te lachen omdat ik zo kwaad was.......daardoor werd ik nóg kwaaier..... Dus ik heb hem bij zijn lurven gepakt en naar buiten gesleurd. Gelijk opstootje: iedereen kijken wat er aan de hand was.... En ik was zó kwaad en gefrustreerd, toen ben ik in huilen uitgebarsten. Eén omdat ik hem het vertrouwen had gegeven: hij had beloofd dat beestje met rust te laten, en hij had mijn vertrouwen gewoon misbruikt!! Petra zegt: en ik was zo ontdaan van de dood van dat beestje, dat ik wel een half uur heb zitten janken thuis. Ik was er kapot van. En omdat ik zo geëmotioneerd was, kwamen eerst de moeder en daarna de vader, met bepaalde handgebaren hun excuses maken.En al die kinderen hier voor me met bepaalde handgebaren sorry tegen me gebaren, ooooohhhh...... Ze vonden het allemaal verschrikkelijk dat ik aan het huilen was... Hij heeft wel zwaar straf gehad: hij stond om negen uur nog buiten, mocht de compound niet in en ik geloof dat ie geen eten heeft gekregen... zegt Peetje, en in haar stem klinkt al een beetje spijt door..... Maar zegt ze: het was zó gemeen om dat beestje dood te maken: t was nérgens voor nodig. Gewoon respectloos voor het leven van zo'n diertje!! En ik heb hier met schoonmaken zelfs de spinnen laten zitten: alleen de nesten weggeveegd. Maar... (pieperdepiep) geen respect voor zo'n klein beestje: hij rende voor zijn leven..... Peet wordt bijna weer emotioneel. Maar hij staat er nog steeds, zegt ze: en iedereen negeert hem héél vriendelijk, zegt ze bijna triomfantelijk...
Het gesprek is afgelopen en we bellen de dag er na weer:

Haloooo, ik voel me een idioot: iedereen loopt in een telefoon haloooooo te schreeuwen. Bijna traditie in Nederland. Ik gooi het dus over een andere boeg; ben je daar??? En dat klinkt niet eens minder idioot....

Wat ben je vroeg roep ik! Ja zegt Petra: ik zou normaal vanavond met de groep vrijwilligers iets zijn gaan eten. maar ik heb er niet zo'n trek in. Ze zijn wat jong, de mensen die ik een beetje kende zijn naar huis, en ik had er ff geen zin in vanavond. Dus lekker iets gegeten in Tamale en nu op het bankje op het erf. Je mag het verhaal van de Lizard nu wel opschrijven (Petra had me verboden dat verhaal op te schrijven, maar ik deed het lekker tóch....(frank))

Het verhaal gaat dus gewoon verder: Petra: Nou, ze waren dus allemaal heel lief voor me gisteravond... ik mocht niet meer huilen...Dat joch heeft dus gisteravond tot 9 uur buiten staan wachten: hij mocht er niet in... zegt Petra. Vanochtend heb ik dat jong ook nog gezien, maar hij werd angstvallig door iedereen uit mijn buurt gehouden, (Petra lacht even), en vanochtend werd ik gewekt door de chief. Het was de eerste keer dat de chief me bij mijn naam noemde: Pettraa, normaal zegt ie halooo of zoiets, maar nu écht bij mijn naam! En hij is de vader van dat kind dus... Wel bijzonder!
Ik ben gewoon naar mij werk gegaan, en smiddags naar Tamele! want.. De wijn was weer eens op..... en de sigaretten ook... dus noodzakelijke trip naar Tamele!
Omdat ze hier iets anders tegen alcohol aankijken dan bij ons, had ik de lege wijnflessen in een zak verstopt: maar dat hoeft niet meer: ze hebben door dat ik wijn drink en zij halen de lege flessen uit de vuilniszak. Ik heb geen idee wat ze er mee doen!!

Maar goed, we waren in Tamale op de markt en daar zat een man op de grond met een kuiken van een soort kip aan een touw. Dat touw zat om de poot van dat kuiken en dat fladderde als een idioot. En riep dus: PETRA HELP, PETRA HELP ME, PETRAAAAAAA!!!!!!! Ik heb dus dat kuiken gekocht. vergat in de commotie nog te betalen, had dat beest verkeerd vast, fladderen, stront in de rondte... affijn: betaald en met dat beest terug naar mijn compound!!!
En ik dacht nog: wat moet ik nou in vredesnaam met een kuiken..... En ik dacht: ik geef um aan dat jochie. Kan die verantwoording leren voor een levend wezen!! Dat ie kan leren hoe hij er mee om moet gaan. Dus ik kom thuis en de hele familie zat rond om de boom in het midden van de compound. En ik dus heel verhaal afgestoken over islaam en christendom en dat het allemaal niet uitmaakt, maar dat je respect voor levende dingen moet hebben en zo..... En toen die kip die ik gekocht had, dat overmatige kuiken, aan dat joch gegeven, met de nodige dramatiek. Over hoe om te gaan met levende wezens en zo. Iedereen helemaal enthousiast, helemaal blij, en de wrevel was helemaal uit de lucht!!!
En het thank you en bless you en thank you was niet van de lucht!!!!!

Het kuiken werd gelijk in een schuur opgesloten en pas smorgens kreeg het voer. En dat doen ze een paar dagen en dan komt dat beest steeds terug om daar eten te krijgen. Ze weten dat hier tien keer beter dan wij: wij zouden dat beest in een hok opsluiten.
Je hebt ze nu wel opgezadeld met een beest dat eten moet hebben, zeg ik... Maakt niet uit, zegt Peet, er lopen hier meer kuikens dan kippen. Maar het gaat er om dat deze kip specifiek voor hem is: dat hij er verantwoordelijk voor is. En dát werkt. Was het een speciaaal soort kip dat je kocht, vraag ik. Nee, zegt Petra, gewoon een kip. een van de duizenden hier. Maar de hele familie kwam langs: helemaal dankbaar dat ik het zó had opgelost: iedereen dankbaar , thank you, god bless you, en iedereen blij. En de sfeer was ook gelijk weer helemaal tof, zegt Petra. Iedereen mij bedanken, in het Ghanees natuurlijk (en ik versta daar dus helemaal niks van) ikke maar: naaah naaah naah, en iedereeen gelukkig!!!

Nu nog het schaap en iedereen is nog meer gelukkig!!! Ik heb geld gekregen van familie, en vrienden, zowat 120 euro, dat is hier meer dan 400 cedis, zo fijn om dat te kunnen geven! Dit weekend gaan ze het schaap kopen.Ik heb van Eva een kaartje gehad, zo leuk! En Carina had een pakketje gestuurd uit Australie! Keilief van allemaal!!!!

Wordt vervolgd: Petra is in Afrika

groetjes
Frank